Ban Dân tộc và Tôn giáo là tiền thân của Ban Dân tộc được thành lập tại Quyết định số 1028/QĐ-UBND ngày 18 tháng 5 năm 2005 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn, trên cơ sở sáp nhập phòng Dân tộc - Tôn giáo thuộc Văn phòng UBND tỉnh và Chi cục Định canh định cư và Vùng kinh tế mới thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Cơ cấu tổ chức gồm 3 phòng chức năng là phòng Tổ chức - Hành chính, phòng Dân tộc và phòng Tôn giáo.

      Thực hiện Nghị định 13/2008/NĐ-CP ngày 04 tháng 02 năm 2008 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh, bộ phận Tôn giáo được chuyển về Sở Nội Vụ, ngày 28/3/2008 UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 575/QĐ-UBND tỉnh về việc đổi tên Ban Dân tộc và Tôn giáo thành Ban Dân tộc, cơ cấu tổ chức của Ban gồm 03 phòng (Văn phòng Ban, Phòng Dân tộc và Thanh tra Ban).

      Biên chế được giao năm 2014 là 17 cán bộ, công chức, biên chế hiện có mặt là 17 cán bộ, công chức, trong đó có 01 Trưởng Ban, 02 Phó trưởng Ban. Gồm 04 phòng (Văn phòng, phòng Chính sách Dân tộc, phòng Kế hoạch - Tổng hợp và Thanh tra Ban).

      Đơn vị có Chi bộ gồm 12 đảng viên. Tổ chức Công đoàn gồm 17 Đoàn viên công đoàn.

      Đối với cấp huyện đến tháng 5/2011 mới thành lập phòng Dân tộc, đến nay có 8/8 phòng dân tộc huyện, thị xã, mỗi phòng có từ 3 - 4 cán bộ.

      Ban Dân tộc với chức năng tham mưu cho UBND tỉnh quản lý Nhà nước về công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh. Trong những năm qua, được sự hướng dẫn về chuyên môn của Uỷ ban Dân tộc, sự chỉ đạo sát sao của Uỷ ban nhân dân tỉnh, sự tham gia phối hợp công tác của các Sở, Ban, Ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã và sự đồng tình ủng hộ của đông đảo bà con các dân tộc, công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh đã được triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả, đảm bảo tiến độ thực hiện theo kế hoạch.

      Với sự phấn đấu nỗ lực của toàn ngành, trong quá trình hoạt động thực hiện chức năng và nhiệm vụ của đơn vị, Ban Dân tộc tỉnh Bắc Kạn đã đạt được những thành tích như sau:

      Để phát huy truyền thống của cơ quan dân tộc trong tỉnh những năm tiếp theo, Ban Dân tộc tỉnh chú trọng nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về lĩnh vực dân tộc; phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu trong đồng bào dân tộc thiểu số. Phối hợp triển khai có hiệu quả các chương trình, dự án chính sách dân tộc góp phần giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân các dân tộc. Củng cố hệ thống chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng dân tộc thiểu số, phòng chống các âm mưu chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh một cách bền vững trong xu thế hội nhập và phát triển./.